Abstract graphic steppe view drawn in the technique of rough brush. Vector landscape in calm colors

Алматы 17 белсенді тектоникалық бұзылыс үстінде орналасқан. Алайда жарықтар жер бетінде көрінбейтіндіктен құрылысшылар үшін жарықтардың үстіне ғимарат салу түк емес. Мамандардың айтуынша, қазірдің өзінде қауіпті аймақтарда 104 тұрғын үй кешені бой көтерген. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі Время басылымына сілтеме жасап хабарлайды. 

Қауіпті аймақта орналасқан ғимараттардың зілзала бола қалса қисайып немесе қабырғалары жарылып кетуі мүмкін екенін қаперден шығармаған абзал. Сарапшылардың Еуропалық стандарттау комитетіне аудит жүргізуді және мұндай құрылыс нысандарына тыйым салуды талап етуінің себебі белгілі болды. 

“Жер жарылғанда ең сапалы деген үйлердің өзі қирап, құлайды”

Қалалық төтенше жағдайлар департаментінің сайтындағы Алматы қаласының қауіпсіздік құжатында мегаполистегі ғимараттардың құрылысына ат үсті қарауға болмайтыны жайлы жазылған. Алматы аумағындағы топырақтар біркелкі емес, жер бедері мен жер асты суларының деңгейі де әртүрлі. Шаһардың шығыс бөлігінде топырақ шөкпе және жеңіл сұйытылған сазды болып келеді. Сондай-ақ Алматының солтүстік бөлігінде, Райымбек даңғылынан төмен топырақтың түрі саздақ, құмды саз және құмды. Мұны алматылықтар үшін қолайлы деп айта алмаймыз. Мұнда жер асты суы жер бетіне жақын болғандықтан зілзаланың қарқыны 9-10 баллға жетуі мүмкін. Осы себептерге байланысты өткен ғасырдың 80-жылдарында Райымбек даңғылынан төмен аймақтарда темірбетон беларқалықтары бар стандартты екі және үш қабатты үйлер салынды.

Жер бетінде көрінбейтін 27 тектоникалық жарықтар (оның 17-сі белсенді) Төле би, Сайн көшелері, Әл-Фараби даңғылымен қиылысатын қаланың барлық дерлік аумағын қамтиды. Яғни, бұл аймақта қатты жер сілкіністері болса жер жарылып, бір-бірінен ажырап кетуі мүмкін.

“Жер жарылды делік, оның екі жағынан кемінде 150 метр жер ажырап, бұзылады. Жалпы алғанда 300 метрлік жарық пайда болады. Ондай жағдайда топырақ көтеріліп немесе керісінше опырылып түсуі мүмкін. Мұндайда тіпті ең сапалы деген үйлердің өзі қирап, құлайды”, – дейді сәулетші профессор Павел Савранчук.

“Түркия мемлекетінің қасіреті де бізге сабақ болмады”

Қауіпті аймақта ғимараттардан бөлек 9 газ тарату пункті және Үлкен, Кіші Алматы, Есентай, Қарғалы және Ақсай өзендері арқылы өтетін 15 газ құбыры өткелдері де кіреді.

Павел Савранчук атап өткендей, картадағы тектоникалық бұзылулар бұл аймақта құрылыс жұмыстарын жүргізуге болмайтынын көрсетеді. Бірақ қауіпті аймақтарда әлі де ғимараттар бой көтеруде. Тіпті зілзаладан зардап шеккен Түркия мемлекетінің қасіреті де бізге сабақ болмады. Ондағы Хатай провинциясында жер сілкінісі салдарынан тереңдігі 30 метр, ені 200 метрдей алып жарықшақ пайда болған.

Сирияда, Түркияда, Мароккода, Ауғанстанда болған соңғы жер сілкінісінің салдары бәріне белгілі. Инженер-конструктор Василий Мартынов қаламыздың астынан өтетін тектоникалық бұзылуларда ғимараттардың қирау ықтималдығы жоғары екенін ескертеді. Оның бұл сөзіне 1887 жылғы Верненсктегі және 1910 жылғы Кеминдегі жер сілкінісінен кейінгі мұрағаттық фотосуреттер мен сызбалар дәлел. Бұрынғы Кеңес Одағының ережелері мен қағидаларына сәйкес, мұндай жерлерде ғимараттар салуға тыйым салынған. Онда ормандар мен саябақтар отырғызылған. Сонымен қатар қала арқылы өтетін Үлкен және Кіші Алматы, Есентай тау өзендерінің арналарында құрылыс салуға рұқсат жоқ еді. Біз тектоникалық бұзылулардың жаңартылған картасы мен даму картасын біріктірдік. Нәтижесінде 60 тұрғын үй кешені қауіпті аймақта орналасқаны анықталды. 60 тұрғын үй кешенінің жанында және ішінара тағы 44 тұрғын үй кешені бой көтерген.

Құрылыс компанияларының бұл тізімге қатысты не айта алады?

Құрылыс компанияларының бұған берер жауабы бір: рұқсат бар, халық тұрғын үй кешеніне орналастырылды. “Құрылысшылар мұндай ғимараттардың жер сілкінісіне төзімділігін қамтамасыз ету үшін қандай қосымша шаралар қолданады? Қауіпті аймақта құрылыс салуға рұқсат етілсе, олар қандай жаңа технологияларды пайдаланды?” деген заңды сауал туады. 

Бұл сұрақтарға Алматы қалалық жобалау және урбанистика басқармасы:

“Көпқабатты тұрғын үйлерді жобалауға дейінгі құжаттаманы (сәулеттік-жоспарлау тапсырмалары және алдын ала жобаны бекіту) беру кезінде ҚР СП 2.03-30-2017* "Сейсмикалық аймақтардағы құрылыс" талаптары, сондай-ақ нормативтік-құқықтық актілер ескеріледі”, – деп жауап берді. 

Тапсырыс беруші жобалау құжаттамасы кезеңінде берілген өлшемдерге, жобалық қуаттылыққа, технологиялық процестерге, функционалдық тағайындауға нақты параметрлері бар объектілерді ғылыми-зерттеу ұйымдарын тарта отырып, жобалау және құрылыс үшін арнайы техникалық шарттарды әзірлейді. Ал аталған нысандардың барлығы арнайы техникалық шарттарға сәйкес салынады.

Бірақ дайын нұсқа қағаздағыдан айтарлықтай өзгеше болуы мүмкін, дейді Павел Савранчук.

“Бұл нысандардың 2016 жылдан бастап мемлекеттік қабылдау жүйесінен алынып тасталуымен байланысты. Бүгінде оларды мемлекеттік органдардың қатысуынсыз тапсырыс беруші, мердігер, жобалаушы және техникалық бақылаушы қабылдайды”, – дейді ол.

Тұрғын үй кешеніне жаңадан келген тұрғындар шатырдың сапасыздығына, қабырғалардың қатуына, жоғарғы қабаттардағы су қысымының әлсіздіне, қабырғалардың жұқылығына және сапасыз материалдарға қатысты жиі шағым түсіреді.

“Тектоникалық жарықта орналасқан тұрғын үй кешендерінің тізімі жарияланды”

“Қазақстанда “Жер сілкінісіне төзімді құрылыстарды жобалау" Еурокодының 8 ғылыми-әдістемелік негіздеріне сәйкес сәулет стандарты қабылданды. Ол еуропалық стандарттар бойынша жер сілкінісіне төзімді құрылысты қамтамасыз етеді. Бірақ Еурокод 8-бен  біздің стандарттарды салыстыратын болсақ, бізде өрескел қатерліктер көп. Құрылыс компаниялары сары сызық (жойқын жер сiлкiнiстерi, өзге де табиғи немесе техногендiк сипаттағы зiлзалалардың салдарынан ғимараттардың үйiндiлерге айналуы мүмкiн болатын аймақтар шекарасы) ережерелерін мүлде сақтамайды. Көптеген тұрғын үй кешендерінде жер сілкінісі кезінде адамдар жиналатын орындар жоқ”, – дейді Василий Мартынов.

Құрылысшылар мен мемлекеттік органдар алматылықтар зілзала кезінде бос тұрған мектептер мен жоғары оқу орындарында жиналып, апатты жағдайдың аяқталуы сол жерде күту керек деп санайды. Алайда жер сілкінісі кенеттен болатынын және ондай сәтте 20-30 секунд ішінде ғимараттан кету керегін ескерсек, адамдар қысқа уақытта қалай қаптаған адамдардың арасынан өтіп, қауіпсіз аймаққа жетеді? 

Сарапшылар пікіріне сүйене отырып, тектоникалық жарықта орналасқан тұрғын үй кешендерінің тізімі жарияланды. Төмендегі тұрғын үй кешендері 100% аса қауіпті жерде тұрғызылған. 

1. "SeyfullinPark" тұрғын үй кешені, Жетісу ауданы, Полежаева көшесі, 94а.

2. “City Plus-2” тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, Төле би көшесі, 285, 285б.

3. "Ақниет" тұрғын үй кешені, Алатау ауданы, Ташкентская көшесі, 481а ғимарат.

4. "Shahar" тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, Райымбек даңғылы, 522/1 учаске.

5. Төле би көшесіндегі "Нико" тұрғын үй кешені – Момышұлы, Әуезов ауданы, "Ақсай-1а" шағын ауданы, 27а.

6. "Әлем" тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, "Ақсай-3б" шағын ауданы, 30а корпусы.

7. "Qalqaman" тұрғын үй кешені, Наурызбай ауданы, Қалқаман шағын ауданы, 8/3 учаскесі.

8. "ҮшСұңқар" тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, "Ақсай-5" шағын ауданы, 25 корпус, 6 корпус.

9. "Модерн" тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, "Ақсай-4" шағын ауданы.

10. “Opera” тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, "Ақсай-4" шағын ауданы, 119/1 ғимарат.

11. “Jasmine” тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, 1 шағын аудан, Сайна көшесінің шығысы, Ұлықбек көшесінің солтүстігі.

12. “ParkHouse” тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, 12 шағын ауданы, 22/2.

13. "Долина роз" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Мирас шағын ауданы, 93-ғимарат.

14. Бостандық ауданы, әл-Фараби даңғылының оңтүстігінде, "Бәйшешек" ықшамауданының батысында, 20313-045-013 "Горное солнце" тұрғын үй кешені.

15. "Олимп" клуб үйі, Бостандық ауданы, Водопроводная көшесі, 7/2 ғимарат, "Бағанашыл" шағын ауданы.

16. “Jandosova” тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, көш. Тимирязева, 115.

17. "River Time" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Қарасай батыр көшесінің солтүстігі, Тілендиев көшесінің батысы.

18. “Lotos Terrace” тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Қарасай батыр көшесі, 326.

19. Қабанбай батырдағы тұрғын үй кешені – Айтиева, Алмалы ауданы, Қабанбай батыр көшесі, 252-ғимарат.

20. "Ақмарал" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Нұрмақова көшесі, 79-ғимарат.

21. “Status” тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Нұрмақова көшесі, 150 үй.

22. "QarasaiPark" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Қарасай батыр көшесі, 119/95.

23. Панфиловадағы тұрғын үй кешені – Төле би (салынбаған), Алмалы ауданы, Панфилова көшесі, 106.

24. "Центральная на Тулебаева" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Төлебаев көшесі, 95/1.

25. “White Fort” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Достық даңғылы – Қазыбек би көшесі, 12/24 үй.

26. “Maxima Residence” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы көш. Қабанбай батыр – Қалдаяқова, 51/78 үй.

27. "Версаль" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Шевченко/Зенкова көшесі, 7/75 үй.

28. “Hayat Meliora” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, "Көк-Төбе" шағын ауданы, С.Нұрмағамбетов көшесі, 28-ғимарат; Талғат Бигелдинов көшесі, 1/2 үй, 1б.

29. "Ortau" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Наурызбай батыр көшесі, 127 учаске.

30. "Раушан" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, көш. Қожамқұлова — Қабанбай батыр, № 229/147.

31. "Восточный парк" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Әйтеке би көшесі, 12, 12/1, 12/2,12/3, 12/4, 14, 14/1, Барибаева, 41а, 41/10а, 43 , 45, 45а, 47, 47а, 49, Қазыбек би көшесі, 9, 11, 13а, Қайырбекова көшесі, 54а, 54/5, 54/8.

32. "Gorky Park Residence" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Бузурбаева көшесі, 33а корпусы.

33. "Куат на Барибаева — Гоголь" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Гоголь көшесі, 2-ғимарат.

34. “Chocolate” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Мақатаев көшесі – Жібек жолы даңғылы, 2/1а.

35. "Импорио" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Тимирязева көшесі, 111а ғимарат.

36. "Престиж" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Бұқар жырау бульвары, 35/1.

37. "Forum Residence" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Тимирязева көшесі, 179, 177.

38. "Forum Plus" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Володарского көшесі, 40а ғимарат.

39. "Alma" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Шолом Алейхем көшесі, 5 ғимарат.

40. "Esentai" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Қасымова көшесі, 32.

41. "Lumiere" тұрғын үй кешені Бостандық ауданы, әл-Фараби даңғылының солтүстігінде, Есентай өзенінің батысында.

42. "Hayat Park" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Алатау шағын ауданы, Мәди көшесі, 26-ғимарат.

43. “Nef Uptown” тұрғын үй кешені, Наурызбай ауданы, Қарғалы шағын ауданы, Рауан көшесі, 21/11, 21/2, 21/13, 21/2, 21/10, 21/10, 21/12, 21/14, шағын ауданы " Рахат", Күлтөбе көшесі, 24/2, 24/1.

44. "Люксембург" тұрғын үй кешені, Наурызбай ауданы, "Қарағайлы" шағын ауданы, Қали Надыров көшесі, 73,75,71,69 учаскелер; Ажарлы көшесі, 29 учаске.

45. Таунхаустар “Iris Home”, Наурызбай ауданы, Қарағайлы ықшам ауданы, шаруа қожалығы. "Чапаево" АХ, 572-бөлім.

46. ​​”Sun Town”, Бостандық ауданы, Бағанашыл шағын ауданы, Алмалы көшесі, 35/1 учаскесі.

47. "Ремизовка" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Ерменсай ауылы, "Жасыл белес" орамы, 16б/9.

48. "Комилфо" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, "Ерменсай" шағын ауданы, 5-жол, 9-ғимарат.

49. "Эталон" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Ерменсай ауылы, Дзержинец орамы, 1,2 дақтар.

50. КГ "Эдельвейс", Медеу ауданы, Есентай өзенінің оңтүстігі, Жамақаев көшесінің батысы, "Горный гигант" ӘКК.

51. “Domino Life” пәтерлер тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Жамбыл көшесі, 306, 308, 302, 304.

52. “Trinity Trinity” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Достық даңғылы, 291/5, 291/6 учаске.

53. "Алем 1-2"", Медеу ауданы, Достық даңғылы, 331-ғимарат.

54. “Geneva Elite Apartments” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Достық даңғылы, 308 Е учаскесі.

55. "Достық" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Достық даңғылы, 290.

56. Рубинштейн көшесіндегі тұрғын үй кешені., Медеу ауданы, Рубиншьеина көшесі, 48, 50, Клочкова көшесінің оңтүстігі, Рубинштейн көшесінің шығысы.

57. “Jasmine Garden” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Оспанова көшесі, 91-ғимарат.

58. “Olymp Residence” клуб үйі, Медеу ауданы, Олимпийская көшесі, 9 ғимарат.

59. “Silverwood Apartments” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Кербұлақ көшесі, 8/10 ғимарат.

60. “Jandosova” тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, көш. Тимирязева, 113а, бұрыш. ст. Жандосова және ст. Тимирязева (шығыс бұрыш).

<50% тектоникалық бұзылық аймағындағы құрылыс алаңында орналасқан тұрғын үй кешендері

1. “MedeuCity” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Халиуллина көшесі, 196/1; Халиуллина көшесі, 172.

2. “Vostochka.kz” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Атырау шағын ауданы, 158/9.

3. "6-шағын аудан 36б" тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, 6-шағын аудан, 36б учаскесі.

4. "Алтынсарин" тұрғын үй кешені, Әуезов ауданы, 12 шағын аудан, 20 корпус.

5. "Кәусар" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Төле би көшесі, 286/4 ғимарат.

6. “Varlamova” тұрғын үй кешені Алмалы ауданы, Қарасай батыр көшесінің оңтүстігі, Варламова көшесінің батысы.

7. "Керемет" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, "Керемет" шағын ауданы, 5-ғимарат.

8. "Bukhar Zhyrau Towers" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Бұқар Жырау бульвары, 27/5 ғимарат.

9. "Family club" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Көк-Төбе шағын ауданы, Қамар сұлу көшесі, 55, 57, 57а, 59 үйлер.

10. "President's Park" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, "Мирас" шағын ауданы, 115, 118-учаске.

11. “Crystal Air”, Наурызбай ауданы, ауыл. Қарғалы, Мұстафина көшесі, 120/72.

12. “Garden Villa”, Бостандық ауданы, "Бағанашыл" шағын ауданы, Санаторная көшесі, 38/28, 7 блок.

13. “Luxury Park Atrium Plus” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Тайманов көшесі, 224 б.

14. “De Ville” клубы үйі, Медеу ауданы, Рубинштейн көшесі, 21а ғимарат.

15. "ЖанЕл" ҚҚ, Медеу ауданы, Оңдасынова көшесі, 35 үй.

16. "Exclusive Юбилейный" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Оңдасынова көшесі, 1/1.

17. “Damac House” тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Оспанова көшесі, 54 ғимарат.

Құрылыс алаңы тектоникалық бұзылу аймағында <50% орналасқан III тұрғын үй кешендері

1. “VILLA” 96, Алматы облысы, Талғар ауданы, ауыл. Бесағаш, көш. Бөгенбай батыр, ұстаз № 2; ст. Райымбек батыр, студент № 159.

2. “HayatApartments” тұрғын үй кешені, Алматы облысы, Талғар ауданы, ауыл. Бесағаш, көш. Райымбекбатыр, мектеп. № 161б; үш. № 161а.

3. "Besagash" тұрғын үй кешені, Алматы облысы, Талғар ауданы, ауыл. Бесағаш, көш. Райымбек батыр, No167, No167 А, No169, No169а, No169б дақтар.

4. "Премьера" тұрғын үй кешені, Наурызбай ауданы, "Шұғыла" шағын ауданы, Жуалы көшесі, 1 корпус – 28.

5. "AlmaCity" тұрғын үй кешені, Наурызбай ауданы, "Шұғыла" шағын ауданы.

6. "Мирас" таунхаусы, Бостандық ауданы, әл-Фараби даңғылының оңтүстігі, Дулати көшесінің батысы, шағын аудан. "Мирас", 138-145.

7. "Европолис" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, "Көктөбе-2" шағын ауданының шығысында, Көктөбе тауының оңтүстігінде.

8. "Dostyk Residence" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Митина көшесі, 4, 4/1.

9. Шашкина – Тимирязевадағы тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Тимирязева көшесінің оңтүстігі, Шашкина көшесінің батысы.

10. "Алтын бұлақ" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Қарасай батыр, Прокофьев, Брусиловский, Құлымбетов көшелері алаңындағы; Брусиловский көшесі, 167 үй.

11. “Tole BI Residence” тұрғын үй кешені (салынбаған), Алмалы ауданы, көш. Аносова, 103б үй.

12. "ВЕК" тұрғын үй кешені Байғанина, Алмалы ауданы, Байғанина көшесі, 22г ғимарат.

13. "Novella" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Қабанбай батыр көшесінің оңтүстігі, Байзақова көшесінің батысы.

14. "Exclusive Star" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, Қармысова көшесі, 84/2 тел.

15. "KokTobe City" тұрғын үй кешені, Медеу ауданы, "Көк-Төбе" шағын ауданы, Сағадата Нұрмағамбетов көшесі, 138-үй, Орманов көшесі, "Алматы зоологиялық паркі" мемлекеттік қазыналық кәсіпорны.

16. "Rams Signature" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Ғабдуллина көшесі, 22.

17. “Double Star” тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Досмұхамедов көшесі, 83 үй.

18. "Nurly Dala" тұрғын үй кешені, Наурызбай ауданы, Райымбек даңғылы, 590-уча.

19. "Питтсбург" тұрғын үй кешені, Алатау ауданы, Дархан ықшам ауданы, Сабатаева көшесі, 24 ғимарат.

20. "Kokjiek City" тұрғын үй кешені, Жетісу ауданы, Первомайский шағын ауданы, Интернациональная көшесі, 42/5.

21. "Алма-Ата" тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Айманова көшесі, 65 ғимарат.

22. “Vesnovka” тұрғын үй кешені, Алмалы ауданы, Жамбыл көшесінің солтүстігі, Мұқанова көшесінің шығысы.

23. "Rams City" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Жандосова көшесі, 94/16 үй.

24. “Esentai Apartments” тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, әл-Фараби даңғылы, 77/2 ғимарат.

25. "Aqtolqyn Grand" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Жарокова көшесі, 370-уча.

26. "Наурыз" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Алатау шағын ауданы, Мәди көшесі, 26-ғимарат.

27. “Montblanc” тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, Ерменсай шағын ауданы, 7 жолақ, 7/1; 20/1.

28. "Династия" тұрғын үй кешені, Бостандық ауданы, "Ерменсай" шағын ауданы, 60-спот.

 


Автор: Гульжан Оразбаева

Гульжан — исследовательница жизни и достижений знаменитых личностей Казахстана. Ее статьи позволяют читателям взглянуть на страну через призму вкладов ее ярких представителей.