6-сынып. Ежелгі Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: §29. Көшпелілердің сал-дәстүрі мен діни нанымдары
Сабақтың мақсаты:
-
Қазақстанның ертедегі тұрғындары-сақтар, ғұндар, үйсіндер, қаңлылар мен сарматтардың наным-сенімдері, бұл тайпалардың мәдениетіндегі ұқсастықтар, ескерткіштеріндегі ерекшеліктер, дәстүрі туралы толық-қанды мәлімет бере отырып, ұтжанды, мәдениетті жеке тұлға қалыптастыру.
Сабақтың түрі:аралас
Әдісі: интерактивті
Көрнекілік:сызба,
суреттер
Сабақтың жоспары I.
Ұйымдастыру кезеңі
II Үй тапсырмасын тексеру
III Жаңа сабақ
IV Жаңа сабақты бекіту
V Қорытындылау,бағалау
VI Үйге тапсырма.
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
-
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
-
Әнұран орындау, «Хабар»
-
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
-
Көшпелілердің материалдық және рухани мәдениеттегі жетістіктері, жалпы адамзат тарихына қосқан үлесі туралы айтып бер.
-
Көшпелілердің қандай заттарды ойлап тапқанын айт.
-
Ұлы Жібек жолы туралы айт.
-
Қазақстанның аумағы арқылы қандай тауарлар тасымалданған?
Жаңа сабақтың жоспары:
-
Көшпелілердің діни-нанымдары
-
Қазақстан аумағын жайлаған ежелгі тайпалар ата-баба аруағына, көк тәңіріне сыйынған.
-
«Олардың жерлеу ғұрыптары, әдет-салты мен күнделікті тұрмысы ұқсас болған» деген сөздерді ертедегі грек тарихшыларының еңбектерінен оқи аламыз. Олар көшпелілердің «басқалармен достық, адал, әрі шынайы қарым-қатынасындағы» қайырымдылық пен әділеттікті атап айтқан.
-
Мәдениеттегі ұқсастықтар.
-
Ескерткіштері
Сабақты бекіту:
-
Көшпелі халықтардың діни нанымдары туралы әңгіме құрастыр.
-
Сақ, үйсін, ғұн, қаңлы, сармат тайпалырының салт-дәстүрінде қандай ұқсастықтар бар?
Бағалау: Үйге тапсырма: §29. Шығармашылық тапсырма. Картадан ежелгі Қазақстан тұрғындарының, тайпалық одақтар мен мемлекеттердің орналасу аумағын көрсетіңдер. Олардың ерекшеліктері мен ұқсастығын анықтаңдар.
Күні:27.04
6-сынып. Ежелгі Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: §30. Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні
Сабақтың мақсаты:
-
Тарихи, қола дәуірінің ежелгі адамдардың , жалпы антропология ғылымы туралы айта отырып, оқушыларды ғылым-білімге, адамгершілікке, белсенділікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Әдісі: баяндау
Көрнекілік:карта, суреттер, сызба
Сабақтың жоспары I. Ұйымдастыру кезеңі
II Үй тапсырмасын тексеру
III Жаңа сабақ
IV Жаңа сабақты бекіту
V Қорытындылау,бағалау
VI Үйге тапсырма.
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
-
Көшпелі халықтардың діни нанымдары туралы әңгіме құрастыр.
-
Сақ, үйсін, ғұн, қаңлы, сармат тайпалырының салт-дәстүрінде қандай ұқсастықтар бар?
Жаңа сабақтың жоспары:
-
Антропология дегеніміз не?
-
Тарихи антропология
-
Қола дәуірінің антропологиялық сипаттамасы
Сонымен Андрон мәдениетін қалдырған тайпалардың түр-түсі қандай болды? Жалпы алғанда, Қазақстан жерін қола дәуірі заманында еуропоидтік нәсілге жататын адамдар мекендеген. Олар қырмұрынды, ат
жақты, өңі ақшыл, шашы сарғыштау, бойы орташалау болып келген.
-
Ерте темір дәуірі адамдарының түр-түсі.
Монғолоидтық белгілер Солтүстік және Шығыс Қазақстан жерін мекендеген сақтарда көбірек байқалады. Ал Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан сақтарында монғолоидтық нышандар аздау кездеседі.
Ежелгі дәуір адамдарының бет бейнесі (антропологиясы) тақырыбына қорытынды. /Жалпы, темір дәуірінің аясында Қаз. жерін мекендеген көне этностардың бет әлпетінде біртіндеп монғолоидтық белгілер көбейе бастады./
Сабақты бекіту: Антропология ғылымы жөнінде әңгіме құрастыр.
-
Қола дәуірінде Қазақстан жерін мекендеген тайпалардың нәсілі қандай болды? Ерте темір дәуіріндегі қазақ жерін мекендеген жұрттардың нәсіліне сипаттама бер.
Бағалау: Үйге тапсырма: §30. Тест.
6-сынып. Ежелгі Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: Тест
Сабақтың мақсаты:
-
Тест тапсырмаларын беру арқылы бір жылғы Ежелгі Қазақстан тарихы пәнінен алған білімдерін пысықтау, белсенділігін арттыру, білімдерін жетілдіру.
Сабақтың түрі: Қайталау
Әдісі: тест
Көрнекілік:карта, суреттер
Сабақтың жоспары I. Ұйымдастыру кезеңі
II Үй тапсырмасын тексеру
III Жаңа сабақ
IV Жаңа сабақты бекіту
V Қорытындылау,бағалау
VI Үйге тапсырма.
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
-
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
-
Әнұран орындау, «Хабар»
-
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
-
Қазақстан жеріндегі тас дәуірі
-
Қазақстан территориясындағы ежелгі адам іздері қай дәуірге жатады?А)Ерте тас дәуірі
-
Орталық Қазақстаннан табылған ерте палеолит дәуірінің археологиялық ескерткіштерін анықта.С)Құдайкөл
-
Кейінгі палеолит дәуірінің археологиясын атаС)Б.з.б.40мың-12мың жыл
-
Жебелі садақ пен бумеранг қай дәуірде пайда болды?В)Мезолитте
-
Кейінгі палеолит дәуірінде ежелгі адамның қайсысы қалыптасты?Е)Кроманьондық
-
Еңбек құралдарын жасаудың нуклеустік әдісі қай дәуірде кең тарады?Д)Мустьер дәуірі
-
Неолит дәуірінде Қазақстанның қай аумағында яшма мен кварциттен еңбек құралдары жасалды?В)Солт.-Шығыс Балхашта
-
Кейінгі палеолит қай кезеңді қам-тиды?С)35-30мың-12-10мың ж. бұр.
-
Мезолит дәуіірнің ескерткіші-Дүзбай тұрағы Қазақстанның қай жерінен табылды?Солт. Қаз.
-
Ерте палеолит дәуірінде тас құралдар жасау тәсілі қалай аталды?А)Жарып түсіру техникасы
-
Орта палеолит дәуірінің ең көне тұрағын ата.В)Обалысай тұрағы
-
Қай кезеңде шаруашылық еңбек қалыптасып өнім өндіру шықты?С)Неолит
-
Рулық қауым кезінде меншіктің қай түрі қалыпт-асқан?А)Ортақ меншік
-
«Қытай адамы» қалай аталды ?С)Синантроп
-
Кейінгі палеолит дәуірінің ескерткіші-Шақпақата тұрағы Қазақстанның қай аймағынан табылды ?Д)Батыс Қазақстан
-
Жеңіл найза, ілмекті сүңгілер мен боластар қай дәуірде шыққан ? С)кейінгі палеолит
-
Сатшықыз тұрағы қай кезеңге жатады ? Д)Б.з.б. 5 мың-3 мың жыл.
-
Неолит дәуірінде тас өңдеу техника-сының қандай тәсілі пайда болды ? С)Жылтырата тегістеу тәсілі
-
Ерте палеолит дәуірінің археологиялық ескерткіштерін атаңызЕ)Жаман айбат тұрағы
-
Келтеминар мәдениетінің хрон-қ кезеңін тап ?А)б.з.б ІVмың ж. аяғы-II мың ж.басы
-
Алғашқы адамның даму эволюциясы қайсы тарихи кезеңде жетіліп бітті ?А)Тобырда
-
Мустьер деп қай дәуірді атайды ? В)Ортапалеолит
-
Палеолит дәуірінің кезеңін анықта ?С)б.з.б. 2 млн.-12 мың ж.
-
Шару. еңбектің қалыпт., өнім өндіру кезеңі қашан болды Д)б.з.б.5-3 мың ж.
-
Палеолит дәуірінің ескерткіші қайсысы?С)Ащысай, Үсіктас
-
Қаз. территор. қанша неолиттік және энеолиттік ескерткіштер табылды ? Е)600
-
Неолит дәуірінде Ботай тұрағынан не табылды ?Д)Жертөледен жылқы сүйектері
-
Кейінгі палеолит дәуірінде күрделі діни сенімнің болғандығын не көрсетеді?В)Мәйітке қызыл бояу ж.у
-
Мезолит дәуірінің кезеңін анықта ? В)б.з.б. 12 мың-5 мың ж.
-
Тік жүретін адам қай дәуірде өмір сүрген? А)Ежелгі палеолит
-
Адам баласы жер бетінде қашан пайда болды ?В)б.з.б.2млн. жыл
-
Қазақстан климатының үлкен өзгеріс-терге ұшырап, мұз басу кезеңі болған уақыт: В)б.з.б.100-80мың ж.
-
Тас өңдеу әдістері қай дәуірде жоғары нәтижеге жетті ? С)Неолит
-
Қазақст. қай аумағынан ежелгі палеолит кезеңіне жататын ескерткіштер табылды ? Д)Оңтүстік Қазақстан
-
Питекантроп қашан табылды? С)1890ж.
-
Туыстық қауымдастықты не алмастырды ? В)Көршілік қауым
-
Адамзат қазіргі зам. адамзат қалпына қашаннан бастап келді ? Е) 40мың жыл бұрын
-
Тас ғасыры қай кезеңмен аяқталды?Д)Неолит
-
Алғашқы еңбек құралдарының атауы:А)Чоппер
-
Мустьер дәуірінің хронологиясы-С)б.з.б.140мың-40мың ж.
Сабақты бекіту:
-
«ККК»
-
Топтастыру
-
Бетпе-бет
-
Эрудит
-
Өрмекші ойындары мен әдістері арқылы өтілген материалдарды бекіту.
Бағалау:
Үйге тапсырма: материалдарын қайталау
Күні:18.05
6-сынып. Ежелгі Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы:
Қайталау сабақ
Сабақтың мақсаты:
-
Жыл бойында өткен материалдарды қайталай отырып, белсенділігі жоғары азамат тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:Қайталау
Әдісі: интерактивті, сұрақ жауап
Сабақтың жоспары I. Ұйымдастыру кезеңі
II Үй тапсырмасын тексеру
III Жаңа сабақ
IV Жаңа сабақты бекіту
V Қорытындылау,бағалау
VI Үйге тапсырма.
Көрнекілік:карта, суреттер
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
Қайталанатын материалдар:
-
Алғашқы терімшілер мен аңшылар
-
Көшпелі мал шаруашылығы-тіршіліктің қайнар көзі
-
Қазақстан аумағындағы тайпалық одақтар мен мемлекеттерҚазақстан көшпелілерінің мәдени жетістіктері
-
Палеолит дәуірінің ескерткіші қайсысы?С)Ащысай, Үсіктас
-
Қаз. территор. қанша неолиттік және энеолиттік ескерткіштер табылды ? Е)600
-
Неолит дәуірінде Ботай тұрағынан не табылды ?Д)Жертөледен жылқы сүйектері
-
Кейінгі палеолит дәуірінде күрделі діни сенімнің болғандығын не көрсетеді?В)Мәйітке қызыл бояу ж.у
-
Мезолит дәуірінің кезеңін анықта ? В)б.з.б. 12 мың-5 мың ж.
-
Тік жүретін адам қай дәуірде өмір сүрген? А)Ежелгі палеолит
-
Адам баласы жер бетінде қашан пайда болды ?В)б.з.б.2млн. жыл
-
Қазақстан климатының үлкен өзгеріс-терге ұшырап, мұз басу кезеңі болған уақыт: В)б.з.б.100-80мың ж.
-
Тас өңдеу әдістері қай дәуірде жоғары нәтижеге жетті ? С)Неолит
-
Қазақст. қай аумағынан ежелгі палеолит кезеңіне жататын ескерткіштер табылды ? Д)Оңтүстік Қазақстан
-
Питекантроп қашан табылды? С)1890ж.
-
Туыстық қауымдастықты не алмастырды ? В)Көршілік қауым
-
Адамзат қазіргі зам. адамзат қалпына қашаннан бастап келді ? Е) 40мың жыл бұрын
-
Тас ғасыры қай кезеңмен аяқталды?Д)Неолит
-
Алғашқы еңбек құралдарының атауы:А)Чоппер
-
Мустьер дәуірінің хронологиясы-С)б.з.б.140мың-40мың ж.
-
Сабақты бекіту:
-
«ККК»
-
Топтастыру
-
Бетпе-бет
-
Эрудит
-
Өрмекші ойындары мен әдістері арқылы өтілген материалдарды бекіту.
Бағалау:
Үйге тапсырма: ІҮ тоқсан материалдарын қайталау